• Η Θεραπευτική Πρόταση •
Η χρήση ουσιών, όταν πραγματοποιείται, επηρεάζει το κεντρικό νευρικό σύστημα και αλλοιώνει την συνείδηση. Όταν επαναλαμβάνεται, η χρήση και κατάχρηση ουσιών επηρεάζει πολύπλευρα τον άνθρωπο ψυχολογικά, σωματικά και κοινωνικά. Αποτελεί συνήθως σύμπτωμα προκαλούμενο από διάφορες αιτίες αλλά στην πορεία εξελίσσεται σε αιτία διάφορων δυσλειτουργιών που αφορούν στην υγεία του ατόμου, στην σχέση του με το οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον, στην δημιουργική και επαγγελματική του υπόσταση. Ο βαθμός βλάβης που μπορεί να προκληθεί ποικίλει σε σχέση με την διάρκεια κατάχρησης, την ηλικία, τα χαρακτηριστικά του ατόμου καθώς και το περιβάλλον εντός του οποίου αναπτύσσεται η συμπεριφορά. Επιπλέον, κύριο χαρακτηριστικό της πορείας προς την εξάρτηση είναι και η σταδιακή απώλεια της σύνδεσης με αγαπημένους ανθρώπους αλλά και γενικότερα η αποξένωση από τον ίδιο τον εαυτό και τους άλλους.
Η θεραπευτική πρόταση του ΚΕΘΕΑ ΔΙΑΒΑΣΗ στοχεύει στην διακοπή της χρήσης αρχικά αλλά, κυρίως, στην αναζήτηση βασικών αιτίων, στην ενίσχυση των αντιστάσεων, στην επανατοποθέτηση του ατόμου απέναντι στον εαυτό και τους άλλους, στην ανάληψη της προσωπικής ευθύνης και στην έμφαση της φροντίδας του εαυτού. Κύρια εργαλεία σε αυτήν την προσπάθεια είναι η ομάδα ως διορθωτικός τόπος δημιουργίας σχέσεων χωρίς μεσολάβηση ουσιών και υλοποίησης αλλαγών στο «εδώ και τώρα» αλλά και ως επαναφορά σε βασικές αξίες όπως είναι η αλληλεγγύη και η αλληλοβοήθεια καθώς και οι θεραπευτικές και άλλες παρεμβάσεις οι οποίες έχουν στόχο την αναστροφή των αρνητικών επιδράσεων της εξάρτησης σε πρώτο χρόνο, την αναζήτηση των αιτίων, την πρόληψη της υποτροπής, την δημιουργία επανορθωτικών εμπειριών, την υποστήριξη σε θέματα επαγγελματικής σταδιοδρομίας.
ΜΟΝΑΔΕΣ ΚΑΙ ΤΜΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΕΘΕΑ ΔΙΑΒΑΣΗ
Συμβουλευτικό κέντρο
Το Συμβουλευτικό Κέντρο αποτελεί την «πρώτη πόρτα», το Κέντρο Υποδοχής του Προγράμματος. Εκεί πραγματοποιούνται οι πρώτες συναντήσεις με στόχο αρχικά την γνωριμία, την αξιολόγηση και εκτίμηση για το είδος βοήθειας που κάποιος χρειάζεται. Κύριο έργο του Κέντρου είναι η παραπομπή σε άλλες δομές όταν κάτι τέτοιο κρίνεται σωστό και η κατεύθυνση του υποστηριζόμενου, ανάλογα με τις ανάγκες και το προφίλ, στην Μονάδα Εντατικής ή Ήπιας Παρέμβασης. Στην περίπτωση πρότασης για ένταξη στην Μονάδα Εντατικής Παρέμβασης η βασική προετοιμασία πραγματοποιείται στο Κέντρο και συμπεριλαμβάνει ένταξη σε ομάδα. Στο Συμβουλευτικό Κέντρο οι συναντήσεις γίνονται σε ατομικό αλλά και ομαδικό πλαίσιο και η παρακολούθηση ποικίλει ανάλογα με το επίπεδο και τις ανάγκες.
Μονάδα εντατικής παρέμβασης
Η Μονάδα Εντατικής Παρέμβασης αποτελεί την φάση της κύριας θεραπείας του εξαρτημένου. Μέσα από διάφορα θεραπευτικά εργαλεία – προσεγγίσεις, ο εξυπηρετούμενος έρχεται σε επαφή με το πρόβλημα της εξάρτησης, τον εαυτό του, τις σχέσεις του και ένα σύνολο δυσλειτουργικών συμπεριφορών που τον οδήγησαν εδώ. Αντιμετωπίζουμε τον κάθε άνθρωπο ως μια ξεχωριστή οντότητα. Βασικός στόχος είναι η υποστήριξη του βάσει των αναγκών του, της μοναδικότητας του και της προσωπικής ιστορίας ζωής του. Μέσα από τη θεραπεία, την εκπαίδευση, την τέχνη και τον αθλητισμό ενισχύονται οι δεξιότητες του, ενδυναμώνεται το κίνητρο για αλλαγή και νοηματοδοτείται η πορεία προς την απεξάρτηση. Πρόκειται για παρέμβαση εξωτερικής παρακολούθησης όπου δίνεται έμφαση στη συνέχιση των δραστηριοτήτων του ατόμου: εκπαίδευση, εργασία, οικογενειακές σχέσεις. Η θεραπευτική υποστήριξη γίνεται σε ομαδικό πλαίσιο, με παράλληλη ατομική συμβουλευτική. Η παρακολούθηση είναι καθημερινή.
Κοινωνική επανένταξη
Η Μονάδα Κοινωνικής Επανένταξης ακολουθεί την Μονάδα Εντατικής Παρέμβασης συνεχίζοντας την διαδρομή. Σε λιγότερο εντατικό ρυθμό επιδιώκεται η εδραίωση και οργάνωση αλλαγών που σχετίζονται με την επαγγελματική / εκπαιδευτική σταδιοδρομία, την προσωπική ζωή και την αυτονόμηση από την οικογένεια, αν αυτή δεν έχει συμβεί. Αντιμετωπίζονται και διαπραγματεύονται πλευρές της ζωής έχοντας πολλά εφόδια ώστε να προφυλάσσει ο καθένας /καθεμιά τον εαυτό του / της από τον κίνδυνο υποτροπών. Επιτυγχάνεται ενημερότητα για το τι πραγματικά συμβαίνει και τίθενται στόχοι για τις φιλικές, τις ερωτικές, τις οικογενειακές, τις επαγγελματικές σχέσεις. Δοκιμάζεται ένας «καινούριος» τρόπος κάλυψης αναγκών, μακριά από τις ουσίες και την κατάχρηση του αλκοόλ. Σε κάθε βήμα υπάρχει η ομάδα η οποία παρέχει υποστήριξη και ενθαρρύνει στην συνέχιση της πορείας και στην ανάληψη ευθύνης των πράξεων κάθε μέλους της. Η αλλαγή και η εξέλιξη συνεχίζονται βασισμένες πια σε μια ήδη διαμορφωμένη δυναμική.
Μονάδα ήπιας παρέμβασης
Η Ανοικτή Μονάδα Ήπιας Παρέμβασης απευθύνεται σε ενήλικους χρήστες ουσιών (κυρίως κάνναβης και κοκαΐνης) που παραμένουν λειτουργικοί στη ζωή τους (σπουδάζουν ή εργάζονται, έχουν οικογένειες) και έχουν ανάγκη για ψυχολογική στήριξη με στόχο να σταματήσουν τη χρήση. Η συχνότητα των συναντήσεων (ατομικών και ομαδικών, 1-2 φορές την εβδομάδα) επιτρέπει στα μέλη να διατηρούν τις καθημερινές δραστηριότητες τους και να ανταποκρίνονται στις ευθύνες τους. Υπάρχει ευελιξία, ανάλογα με τις δυνατότητες των ατόμων, να αξιοποιούν το διευρυμένο ωράριο της μονάδας. Η υποστήριξη στη μονάδα έχει δύο φάσεις:
Συμβουλευτική:
Καλύτερη κατανόηση του προβλήματος εξάρτησης, γνωριμία με ομαδική διαδικασία, ταυτοποίηση των προβλημάτων και αναγκών.
Κύρια φάση θεραπείας:
Πλήρης αποχή, διαχείριση αναγκών και προβλημάτων, ανάληψη προσωπικής ευθύνης. Υπάρχει συστηματική συνεργασία με το Τμήμα εκπαίδευσης του προγράμματος και το club εργασίας. Πρόσφατα στο πλαίσιο της Μονάδας έχει διαμορφωθεί ομάδα νεαρών ενηλίκων (18-25 χρονών), η οποία υποστηρίζει περιστασιακούς χρήστες χασίς και ανταποκρίνεται στις ανάγκες χαρακτηριστικές για ανθρώπους σ’ αυτή τη φάση ζωής (υποστήριξη στα θέματα σχέσεων, εκπαίδευσης, ελεύθερου χρόνου)
Πρόγραμμα οικογένειας
Η οικογένεια είναι ένα δυναμικό και ταυτόχρονα κοινωνικό σύστημα, που το κάθε μέλος του ακολουθεί την προσωπική του πορεία εξέλιξης, η οποία επηρεάζεται από τις επιδράσεις που δέχεται από κάθε άλλο μέλος της οικογένειας και όλοι μαζί από τον κοινωνικό περίγυρο. Με την πάροδο των χρόνων, η οικογένεια από στοιχείο που εισέβαλλε και διατάραζε τη θεραπεία των τοξικοεξαρτημένων, έγινε βασικό στοιχείο της διαδικασίας αλλαγής τους και άρχισε να αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της θεραπευτικής παρέμβασης. Με την είσοδο της πληροφορίας της χρήσης αναπτύσσεται πάνω στο παλιό οικογενειακό σύστημα ένα νέο, το οποίο οργανώνεται γύρω από αυτή. Το σύμπτωμα γίνεται η κεντρική οργανωτική αρχή της οικογένειας και το σύστημα «παγώνει» αναπτυξιακά. Στη Μονάδα Οικογένειας παρέχονται:
– σεμινάρια
– ενημέρωση για τη χρήση και το ρόλο της οικογένειας
– συναντήσεις οικογένειας κ ζευγαριών
– οικογενειακή συμβουλευτική μέσα από ατομικές και ομαδικές συναντήσεις
(ομάδες γονέων, αδερφών χρηστών κ συζύγων/συντρόφων)
Τμήμα εκπαίδευσης
Βασικός στόχος του τμήματος είναι η ανάπτυξη της αυτοεκτίμησης και της εμπιστοσύνης στις δυνατότητες και ικανότητες του ατόμου για κάθε είδους αλλαγή. Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται η εκπαιδευτική και θεραπευτική αλλαγή του υποστηριζόμενου. Οι ομάδες κατάρτισης γραφιστικής, κεραμικής, φωτογραφίας-βίντεο και οι δημιουργικές ομάδες χορού, θεάτρου, μουσικής καθώς και οι αθλητικές ομάδες λειτουργούν στο ΚΕΘΕΑ-ΔΙΑΒΑΣΗ από το 1997 και είναι απόλυτα συνδεδεμένες με τη θεραπευτική πορεία των μελών.
«Μέσα από την τέχνη και τον αθλητισμό μαθαίνεις να ζεις διαφορετικά σε έναν άλλο τόπο κατοικίας είναι ένα συνεχές ταξίδι στο όνειρο, μια άλλη όψη για τον κόσμο».
Κύριος στόχος των ομάδων αυτών είναι η ενδυνάμωση των εκπαιδευομένων. Το εκπαιδευτικό περιεχόμενο είναι πάντα προσαρμοσμένο στις ανάγκες και στις εμπειρίες των εκπαιδευομένων. Οι εκπαιδευτές δημιουργούν τις κατάλληλες συνθήκες όπου ευνοείται η μάθηση, ενώ παράλληλα ενθαρρύνουν και εμψυχώνουν τους εκπαιδευόμενους. H συμβουλευτική επαγγελματικής και εκπαιδευτικής σταδιοδρομίας στοχεύει στην ενεργοποίηση της κάθε είδους προηγούμενης γνώσης προκειμένου να κατακτηθεί η νέα. Κύριο μέλημα, είναι η ένταξη των μελών στην όποια μορφή εκπαιδευτικής διαδικασίας και η ένταξή τους στην αγορά εργασίας.
Club εργασίας
Στο ΚΕΘΕΑ ΔΙΑΒΑΣΗ λειτουργεί από το 1999 το Club Εργασίας. Ο ρόλος του Club Εργασίας είναι να προωθήσει την ισότιμη εργασιακή ένταξη των μελών μαζί με την ψυχική τους απεξάρτηση. Ειδικότερα, η συγκεκριμένη δομή στοχεύει, μέσω της εκμάθησης τεχνικών αναζήτησης εργασίας και παροχής υπηρεσιών επαγγελματικής συμβουλευτικής, στην υποστήριξη όλων των μελών και αποφοίτων του ΚΕΘΕΑ ΔΙΑΒΑΣΗ στην εύρεση εργασίας, στη διατήρηση και διαχείριση της εργασιακής θέσης καθώς και στην επαγγελματική εξέλιξη. Παράλληλα συνεργάζεται και επιδιώκει τη συνεργασία με εργοδότες και με εργασιακούς φορείς με στόχο την ευαισθητοποίησή τους για την ισότιμη ένταξη των μελών του ΚΕΘΕΑ ΔΙΑΒΑΣΗ στην αγορά εργασίας, τη δημιουργία δικτύου εργοδοτών για την απορρόφηση των μελών σε θέσεις εργασίας καθώς και τη δημιουργία δικτύου για τα νέα δεδομένα της αγοράς εργασίας.
Πολιτιστικό στέκι
Το Πολιτιστικό Στέκι λειτουργεί σε στενή συνεργασία με τις Θεραπευτικές Μονάδες και το Τμήμα Εκπαίδευσης με στόχο την σύνδεση του ΚΕΘΕΑ ΔΙΑΒΑΣΗ με την πόλη και τους ανθρώπους της, τον χώρο της τέχνης και της δημιουργίας και την αλληλεπίδραση με το κοινωνικό περιβάλλον μέσα στο οποίο βρίσκεται το Πρόγραμμα.
Τμήμα έρευνας
Το Τμήμα Έρευνας στο ΚΕΘΕΑ ΔΙΑΒΑΣΗ ασχολείται με την τήρηση στοιχείων των ανθρώπων που προσεγγίζουν το Πρόγραμμα, καθώς και με την παρακολούθηση της πορείας τους μέσω συγκεκριμένων ερευνητικών εργαλείων. Συνεργάζεται άμεσα με τον Κεντρικό Τομέα Έρευνας του ΚΕΘΕΑ και συμμετέχει σε γενικότερα ερευνητικά σχέδια που εκπονούνται όπως στην παρούσα φάση η έρευνα αποτελεσματικότητας που το ΚΕΘΕΑ διεξάγει.
Τμήμα Δ/Ο
Το Διοικητικό/Οικονομικό Τμήμα του ΚΕΘΕΑ ΔΙΑΒΑΣΗ έχει ως αντικείμενο την κάλυψη των αντίστοιχων αναγκών του Προγράμματος σε σύνδεση με την Κέντρική Υπηρεσία Δ/Ο του ΚΕΘΕΑ.